Brankov most – beogradski simbol na Savi

Jedan od najprometnijih mostova u Beogradu, odmah posle Gazele, jeste Brankov most. On spaja centar grada sa Novim Beogradom i Zemunom, premošćavajući reku Savu i svakodnevno preuzimajući ogroman deo saobraćaja – čak oko 90.000 vozila dnevno.

Most je otvoren 1956. godine i ime je dobio po Brankovoj ulici, čiji prirodni nastavak predstavlja. Iako je u periodu socijalizma nosio zvanični naziv Most bratstva i jedinstva, taj naziv nikada nije u potpunosti zaživeo među Beograđanima, pa se u narodu uvek zvao „Brankov most“, a povremeno i Savski ili Zemunski most (po tramvajskoj liniji 14 koja je tuda prolazila).

Na istom mestu nalazio se i Most kralja Aleksandra, prvi drumski most u Beogradu, otvoren 1935. godine. Njegova stabilnost testirana je na neobičan način – preko njega je 700 konjanika prošlo čak četiri puta kasom. Nažalost, srušen je 1941. godine u bombardovanju. Stubovi tog mosta iskorišćeni su prilikom izgradnje Brankovog, pa se može reći da današnja konstrukcija u sebi nosi delove svog prethodnika.

Sam Brankov most je tehničko čudo svog vremena – sa glavnim rasponom od 261 metar bio je svojevremeno i svetski rekorder, jer je Sava premošćena bez ijednog centralnog stuba, što je omogućilo nesmetano kretanje brodova u zoni pristaništa.

Zanimljivo je da današnji most zapravo čine dva potpuno odvojena mosta blizanca. Prvi, stariji, podignut je 1956. godine, dok je drugi dodat 1978, kada je rast Novog Beograda zahtevao veći kapacitet. U periodu od februara do maja te godine montirana je čelična konstrukcija teška 4.500 tona, dok je za kolovoz utrošeno 600 tona asfalta i još preko 500 tona armature za prilazne delove. Razliku između dva mosta vozači ne primećuju, ali šetnja ispod otkriva dve jasno odvojene konstrukcije.

Za Brankov most vezuje se i jedna česta zabluda – mnogi misle da je nazvan po književniku Branku Ćopiću, koji je sa njega skočio. Istina je da je ime dobio po Brankovoj ulici, a ona po pesniku Branku Radičeviću.

Most je kroz decenije dobijao i nove funkcije. Tako je 2006. godine sa beogradske strane postavljen biciklistički lift, koji olakšava prelazak biciklista preko reke.

Danas Brankov most, osim što je ključna saobraćajna arterija, predstavlja i jedan od prepoznatljivih simbola Beograda, čuvajući u sebi istoriju, mitove i inženjerske podvige.